Zeventig jaar lang inspelen op een veranderende omgeving

In de zeventig jaren die achter ons liggen ontwikkelde Van Werven zich van een eenmanszaak tot een veelzijdige en gespecialiseerde dienstverlener in infra en recycling. Willem begon met het bouwen van hooibergen. Al snel kocht hij op basis van een gedeelde behoefte in de buurt een trekker. Velen wilden deze graag gebruiken, en daardoor kon hij de trekker verhuren en daarmee terugverdienen. Via het loonwerk kwam het grondverzet en via het grondverzet kwam de bouwwereld en de in de bouwwereld kwam het afval. Omdat we toen al vonden dat afval weggooien zonde is, belandden we in de recycling. Altijd met een hoop bravoure en verstand van ondernemerschap. Altijd op zoek naar de juiste verbindingen tussen de verschillende disciplines die gezamenlijk de meerwaarde creëren. Samen werken aan échte oplossingen.

Koffie en saamhorigheid

“Met deze instelling en cultuur kunnen we ook zonder problemen 70 jaar vooruit”, zegt Jan van Werven. 58 is hij inmiddels en vijf jaar geleden, bij het 65-jarige jubileum, deed hij als algemeen directeur een stap terug in het bedrijf. Nog altijd is ome Jan even enthousiast en de belichaming van de Van Werven-cultuur. “Als ik onze jongens na het werk zie met een bak koffie, om een babbeltje met elkaar te maken, dan weet ik dat ze er niet alleen zijn voor het geld. Ze hebben nog hart voor zaak. Een keer overwerken als het moet, goed zijn in wat je doet, zuinig zijn op je spullen. Ze praten over hun machines alsof ze van henzelf zijn. Ze zijn nog altijd deel van de familie.”
 
In goede en in slechte tijden is die saamhorigheid altijd van doorslaggevend belang geweest. Bij het overlijden van Hendrik van Werven bijvoorbeeld, één van de drie zonen van Willem, in 2001. Een moment waar iedereen elkaar op de been hield. Een moment waar de kracht van het bedrijf zichtbaar werd: het zit in de mensen.
 
Een moment ook waarin de kracht van de generaties tot uiting kwam. Van het één op het andere moment kregen de drie zoons van Hendrik een belangrijke rol in het bedrijf. “We hebben in die periode heel veel meegemaakt. We hebben een aantal jaren heel hard moeten werken om de organisatie weer op poten te zetten. Het was hartverwarmend om te zien hoe de mensen die het werk doen, ons daarin gesteund hebben”, zegt Cor van Werven over die periode.

"Met deze instelling en cultuur kunnen we ook zonder problemen 70 jaar vooruit"

​Vrijheid om te ondernemen

In zeventig jaar tijd groeide het bedrijf van 1 naar zo’n 325 vaste en 200 flexibele medewerkers. In de laatste vijf jaren groeide de omzet zelfs met 50%, terwijl de wereld zuchtte onder de economische malaise en veel bedrijven bezweken in de krimpende markt. “Er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen voor ons succes in de crisistijd”, zegt Ton van der Giessen. Hij nam vijf jaar geleden het stokje over van Jan van Werven als algemeen directeur. “Maar de hoge arbeidsmoraal is in tijden van economische crisis een ongelofelijk belangrijk cultuuraspect.” Ook bij nieuwe uitdagingen, zoals de lage olieprijs die de recycling van kunststof onder druk zet, zal dit de doorslag moeten geven.
 
Ton was directeur bij grote beursgenoteerde ondernemingen. Vanuit een multinational naar een familiebedrijf. Als buitenstaander ziet hij ook het belang van de aandeelhouders. “Er is veel kennis, er zijn middelen en er is een cultuur van ondernemerschap. De wijze waarop aandeelhouders de vrijheid geven om te ondernemen is in de hele geschiedenis een sterke stimulans geweest.”

Vooruit denken

Precies om die reden heeft Van Werven bijvoorbeeld de kunststofrecycling kunnen opstarten, waar een lange adem van zo’n tien jaar voor nodig was voordat het zichzelf terug verdiende. Wilfred van Werven: “Wat ik mooi vind aan onze onderneming is dat we met geloof in een goede afloop investeren, al moeten we soms geduld hebben voordat we de investeringen terug verdienen. We kunnen daarmee een generatie vooruit denken. Het is om die reden ook zo belangrijk om te denken in scenario’s voor de toekomst, zodat we de juiste beslissingen blijven en kunnen nemen. Er wordt voorspeld dat de wereld in de komende tien jaar nog meer zal veranderen dan in de afgelopen twintig jaar. Er staat ons dus nog heel wat te wachten. Het feit dat we al 70 jaar alert inspelen op een veranderend speelveld mag ons vertrouwen geven, maar dat de komende tijd uitdagend zal worden, staat voor mij vast.”

"De boodschap is: koester wat je hebt, maar blijf daar niet in vast zitten."

​Bravoure en bewegen

Niemand kon 180 centimeter diep ploegen. Hendrik probeerde het in de jaren ‘90, samen met de trekker chauffeurs en de mannen van de werkplaats, net zo lang tot het lukte, al trokken ze er letterlijk een trekker voor doormidden. En soms moet je een gokje wagen. Zoals toezeggen dat je houtchips kunt leveren aan een energiecentrale in Lelystad, zonder dat je ze ooit gemaakt hebt. De deal pakte goed uit, de samenwerking duurt nog altijd voort. Van Werven is op het gebied van biomassa een specialist en belangrijke marktspeler geworden.
 
70 jaren liggen achter ons, hoe moeten we 70 jaren vooruit? Met bravoure en door te blijven bewegen. Herbert van Werven zit bovenop de ontwikkelingen in de biomassa. “We zijn ooit in deze markt belandt, omdat we de behoefte naar recycling zagen groeien. Nu weten we hoe zuinig we op grondstoffen moeten zijn en dat vruchtbare grond geen vanzelfsprekendheid is. Dus ook hier geldt wat we al zeventig jaar gedaan hebben. Voorop blijven lopen, onze nek blijven uitsteken, nieuwe dingen blijven proberen. In mijn geval: duurzamere producten produceren bij Heicom, nog meer streven naar hergebruik via biomassa en compostering. We kunnen niet blijven doorgaan met het afgraven van de natuur en we kunnen afval niet blijven verbranden. Het blijft een spanningsveld tussen rendement en de beste oplossing. Mijn droom is dat dat laatste altijd het uitgangspunt in onze afwegingen kan worden.”
 
De wereld zal blijven veranderen.  Van der Giessen: “Willem had nooit kunnen bevroeden dat zijn bedrijf en dat de wereld er vandaag zo uit zou zien. Wij kunnen op onze beurt niet bevroeden hoe de wereld er over 70 jaar uit zal zien. De boodschap is: koester wat je hebt, maar blijf daar niet in vast zitten. Denk niet in vaste patronen, maar blijf vernieuwen en naar nieuwe markten kijken. Blijf vooral nooit stil zitten.”